Burn-out is een term die je tegenwoordig overal hoort. Je buurvrouw, collega, of misschien zelfs jijzelf hebt ermee te maken (gehad). Overbelast zijn kan zwaar, eenzaam en angstig voelen. Alsof je de grip kwijtraakt. Maar wat betekent het nou echt om een burn-out te hebben? En belangrijker nog: hoe herstel je ervan?

Wat is een burn-out?

Stel je voor dat je de hele tijd “aan” staat, zonder tussendoor even op de pauzeknop te drukken. Je blijft maar gaan, wil dat alles goed loopt, wil iedereen tevredenstellen en alle deadlines halen. Totdat je lichaam en geest zeggen: stop. Dat is een burn-out in een notendop.

Je bent dan niet even “moe”, maar verkeert in een serieuze staat van mentale en fysieke uitputting. Alles voelt zwaar en overweldigend. Zelfs simpele taken, zoals een afspraak maken of de was doen, lijken soms onoverkomelijke obstakels.

In essentie is een burn-out het gevolg van langdurige stress. Het is alsof je (vaak onbewust en zeker onbedoeld) al maanden of zelfs jaren roofbouw op je eigen systeem hebt gepleegd. De verantwoordelijkheden die je ervaart in je werk, relaties, gezin of op andere gebieden kunnen hier allemaal aan bijdragen. Er is een hoop hoog te houden. En dan zegt je lichaam: nu is het genoeg. Het is eigenlijk alsof je jarenlang een marathon hebt gelopen zonder ooit te pauzeren.

De fases van burn-out herstel

Als burn-out coach in Amsterdam begeleid ik mensen door dit herstelproces. Dat gaat niet van de ene op de andere dag, maar verloopt in fases. Hier neem ik je graag mee doorheen:

Fase 1: Tot rust komen

De eerste stap in het herstel is simpelweg stoppen. Klinkt eenvoudig, toch? Maar voor veel mensen is dit de moeilijkste fase. In een wereld waarin productiviteit vaak gelijkstaat aan waarde, voelt rust nemen als falen. Toch is het cruciaal om de overprikkeling te stoppen en je lijf de kans te geven om te herstellen.

Het betekent dat je weer leert luisteren naar je lichaam. Dit kan spannend zijn, want misschien voel je juist nu voor het eerst écht hoe uitgeput je bent. Maar echt, het is nodig. Het is een periode van terugschakelen, slapen, wandelen in het park en bankhangen zonder schuldgevoel.

Fase 2: Inzicht krijgen

Nu er wat rust is gekomen, ontstaat er ruimte voor reflectie. Waarom belandde je hier? Wat heeft bijgedragen aan je burn-out? In deze fase krijg je inzicht in de patronen die jou hebben uitgeput. Dat kan te maken hebben met je werk of privé, maar waarschijnlijk zitten je eigen overtuigingen je nog het meest in de weg. “Wie rust is lui”, “Als ik het niet doe, gebeurt het niet” en “Wie ben ik eigenlijk nog als ik dit niet heel goed op orde heb?” zijn er zo een paar.

Samen met een burnout coach of psycholoog onderzoek je de dieperliggende oorzaken. Het gaat hier om inner work, waarbij je in een veilige setting een kijkje in je eigen keuken neemt. Want als je niet weet waarom je opgebrand raakte, zou je zomaar opnieuw in dezelfde valkuil kunnen stappen.

Fase 3: Richting kiezen en gezonde keuzes maken

Nu komt het leukste (en spannendste) deel: je gaat nieuwe en frisse keuzes maken. Je werkt actief aan een leven dat bij je past. Misschien betekent dat dat je bepaalde verantwoordelijkheden loslaat, je werk anders inricht, of dat je je grenzen scherper aangeeft. Hier is moed voor nodig, want het kan zijn dat je dingen anders moet doen dan je altijd gewend was.

Als lichaamsgericht psycholoog en therapeut help ik je in deze fase met praktische tools en begeleiding. In een traject help ik je om richting te geven aan de keuzes die jou dichter bij jezelf brengen, zonder dat je opnieuw opgebrand raakt.

Wanneer schakel je hulp in?

Veel mensen denken dat ze het zelf wel kunnen oplossen. "Even vakantie, en dan gaat het wel weer." Maar herstel van een burn-out is geen kwestie van een weekje rust. Het gaat om bewuste veranderingen in hoe je met stress omgaat en hoe je je leven organiseert. Een burn-out coach of psycholoog kan je hierbij begeleiden.

In Amsterdam zijn er gelukkig veel goede coaches en psychologen die gespecialiseerd zijn in stress en burn-out. Denk bijvoorbeeld aan een coach die samen met jou kijkt naar zowel de oorzaken als oplossingen, én je lijf erbij betrekt.

En nee, het is geen teken van zwakte om hulp te vragen. Sterker nog, het laat zien dat je bereid bent verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen gezondheid.

Het idee dat je het zelf zou moeten oplossen, is waarschijnlijk zelfs onderdeel van het probleem. Want durf je ook uit te reiken en om hulp te vragen?

Als je je herkent in deze symptomen, weet dan dat er mensen klaarstaan om je te helpen. Maak die afspraak, want je bent het waard om weer opgeladen en vol energie te leven.

Burn-out herstel